- μαύρο σώμα
- (Φυσ.). Αντικείμενο, το οποίο είναι ικανό να απορροφά τελείως την ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία που δέχεται. Όλα τα αντικείμενα μαύρης απόχρωσης μπορούν να θεωρηθούν, κατά προσέγγιση, ως μ.σ., καθώς είναι σε θέση να απορροφήσουν μια περιοχή ηλεκτρομαγνητικών ακτινοβολιών και συγκεκριμένα την περιοχή της ορατής ακτινοβολίας. Με τον ίδιο τρόπο θεωρείται μ.σ. μια κοιλότητα με ανώμαλη εσωτερική επιφάνεια και ένα μικρό άνοιγμα· η ακτινοβολία που εισχωρεί στην κοιλότητα ανακλάται πολλές φορές στα τοιχώματά της και στην περίπτωση που η επιφάνειά τους είναι ανώμαλη και το άνοιγμα της κοιλότητας μικρό, μόνο μια ελάχιστη ποσότητα της ακτινοβολίας θα καταφέρει να βγει από αυτήν. Για τον λόγο αυτό, η είσοδος, για παράδειγμα, μιας εκκλησίας φαίνεται σκοτεινή. Η μελέτη των ιδιοτήτων του μ.σ. παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, γιατί η εκπομπή και η ακτινοβολία του είναι ανεξάρτητες από τη φύση της ουσίας που το αποτελεί. Έχουμε έτσι μια απλοποίηση των φαινομένων, που επιτρέπει τη μελέτη της εκπομπής και απορρόφησης ανεξάρτητα από τη συμπεριφορά των διάφορων ουσιών. Οι θερμοδυναμικές ιδιότητες του μ.σ. μελετήθηκαν κατά το β’ μισό του 19ου αι., ενώ κατά τις αρχές του 20ού αι. άρχισε η έρευνα για την ανακάλυψη των ιδιοτήτων της ακτινοβολίας του μ.σ., δηλαδή της ακτινοβολίας που προέρχεται από το εσωτερικό της κοιλότητας. Η έρευνα αυτή έχει καθοριστική σημασία στην ιστορία της σύγχρονης φυσικής, γιατί όλες οι προσπάθειες λογικής ερμηνείας των πειραματικών ιδιοτήτων της ακτινοβολίας του μ.σ., με βάση τον κλασικό ηλεκτρομαγνητισμό, αποδείχθηκαν απόλυτα αντίθετες με το πείραμα. Το γεγονός αυτό αποτέλεσε την αφετηρία για τη διατύπωση της θεωρίας του Πλανκ, που οδήγησε στην εισαγωγή της υπόθεσης των κβάντα στη φωτεινή ενέργεια. Η νέα ιδέα, εκτός από την ερμηνεία των ιδιοτήτων αυτής της ακτινοβολίας, προοριζόταν να εφαρμοστεί σε πολλούς άλλους τομείς και να αποτελέσει τη βάση για κριτική αναθεώρηση των αρχών του ηλεκτρομαγνητισμού.
Dictionary of Greek. 2013.